Monthly Archives: Փետրվարի 2022

Մարմիններ, նյութեր, մասնիկներ

Մարդն իր կյանքի ընթացքում ստեղծում է տարբեր իրեր: Մեր շրջապատի ցանկացած իր, կենդանի օրգանիզմ կարող ենք կոչել մարմին: Մարմիններ են քարը, ծառը, տունը, միջատը, մետաղալարը և այլն: Ինչպես տեսնում ես, մարմիններն այնքան շատ են, որ անհնար է բոլորը թվարկել: Դրանք բաժանում են բնական (բնության կողմից ստեղծված) և արհեստական (մարդու կողմից ստեղծված) մարմինների: Արեգակը, Լուսինը, մոլորակները համարվում են նաև տիեզերական մարմիններ: 

Մարմինները կազմված են նյութերից: Ձմռանը մեր տների ապակի­ները զարդարող եղյամը մարմին է, որը կազմված է ջրից: Ջուրն արդեն նյութ է: Մարմինները բաղկացած են տարբեր  նյութերից: Մեր մարմինը, օրինակ, բաղկացած է ջրից, ճարպերից, սպիտակուցներից, ածխաջրերից և այլ նյութերից: Բազմազան նյութերից են պատրաստված մեր բնակարանները, տանն օգտագործվող տարբեր սարքավորումները (արհեստական մարմիններ):

Նյութերը լինում են պինդ, հեղուկ և գազային: Ցանկացած պինդ մարմին ունի որոշակի ձև: Օրինակ՝ տուֆի որմնաքարը  ունի խորանարդի ձև, իսկ ձյան փաթիլը նման է կենտրոնից ճառագայթաձև ձգվող, կանոնավոր դասավորված սառցե բյուրեղների:
Հեղուկները և գազերը որո­շակի ձև չունեն: Հեղուկը ընդու­նում է այն անոթի ձևը, որի մեջ լցված է:
Խոհանոցում, գազօջախը մի­ացնելիս, զգում ես բնական գազի սուր հոտը: Դա նրանից է, որ գազերն ընդհանրապես շատ արագ են տարածվում: Եթե նույնիսկ շատ կարճ ժամանակ գազի փականը բաց է մնում, ապա խոհանոցն անմի­ջապես լցվում է գազով: Այն մենք զգում ենք իր սուր հոտի շնորհիվ: Գիտնականները պարզել են, որ բոլոր նյութերը կազմված են շատ փոքրիկ, աչքի համար անտեսանելի մասնիկներից: Դրանում համոզ­վելու համար կատարենք փորձ:
Վերցնենք մեկ նյութից կազմված որևէ մարմին, օրինակ՝ շաքարի կտոր: Այնուհետև այն գցենք տաք ջրով լցված ապակե բաժակի մեջ և գդալով խառնենք: Սկզբում շաքարը բաժակի մեջ լավ երևում է, բայց խառնելու ընթացքում այն աստիճանաբար դառնում է անտեսանելի: Դրանից հետո փորձենք ջրի համը և կզգանք, որ այն քաղցր է: Դա նշանակում է, որ շաքարը չի անհետացել, այն մնացել է բաժակում: Սակայն ինչո՞ւ շաքարի կտորը չի երևում: Այն բաժանվել է մանրագույն մասնիկների, այսինքն՝ լուծվելով խառնվել է ջրի մասնիկների հետ: Այս փորձը ապացուցում է, որ նյութերը և դրանցից բաղկացած մարմինները կազմված են մանրագույն մասնիկներից: Ցանկացած նյութ կազմված է յուրահատուկ մասնիկներից, որոնք ձևով և չափերով տարբերվում են այլ նյութերի մասնիկներից:

Առաջադրանք՝

  1. Քանի նյութից կարելի է պատրաստել բաժակ: Ապակուց, պլաստիկից, ստվարաթղտից, կավից և այլն
  2. Առանձնացնել մարմինները և նյութերը՝ փայտ, աթոռ, սեղան, ոսկի, մատանի, գրիչ, պատուհան, պղինձ, պայուսակ, բաժակ:
  3. մարմին — աթոռ, սեղան, մատանի, գրիչ, պատուհան, պայուսակ, բաժակ
  4. նյութ — փայտ, ոսկի, պղինձ:
  5. Տեսակավորիր հետևյալ նյութերը՝ պինդ, հեղուկ, գազային

պինդ — ալյումին, երկաթ, ոսկի, արծաթ, փայտ, ապակի

հեղուկ — ջուր, նավթ

գազային — գոլորշի, թթվածին:

Ալեքսանդր Թամանյան և Երևան

Ալեքսանդր Թամանյանի հուշարձան (Երևան) - Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան

Երևանը նախկինում կոչվել է Էրեբունի: Երևան դարձած Էերեբունի քաղաքը կառուցալ է Արգիշտի Առաջին թագավորը Ք. ա. 782թ.: Մայրաքաղաք երևանը29 տարով ավելի հին է Իտալյաի մայրաքաղաք Հռոմից:

Հին Երևանը շատ քարուքանդ, կիսավեր քաղաք էր: Ալեքսանդր Թամանյանը, ճարտարպետ է, նա ծնվել է 1878թ Ռուսաստանում: Երբ նա 11 տարեկան էր, իր ընտանիքի հետ տեղափոխվեցին Սանկտ Պետերբուրգ: Դեռ երիտասարդ էր, բայց արդեն նրա նախագծերով կառուցվում էին զանազան տներ: 41 տարեկանում Ալեքսանդր Թամանյանը իր կնոջ ու երեխաների հետ եկավ հայաստան: Նա սկսեց իր նոր նախագծերը: Նա կառուցեց բազմաթիվ շենքեր, փողոցներ և Օպեռաի շենքը: Երբ Ալեքսանդր Թամանյանի աղջիկը հիվանդացավ զանազան հիվանդություններով նա մահացավ: Այնուհետև մահացավ նրա երկրորդ դուստրը: Ալեքսանդր Թամանյանը իր ամբողջ կյանքը նվիրել է օպեռայի շշինության վրա: Նա գծելէ դուր չի եկել պատռել: Երբ նավերջապես ավարտեց գծագիրը, շինությունը հետաձգվեց նա սիպված գծագիր փոխեց: Վշտությունից Ալեքսանդր Թամանյանը կուրացավ իսկ հետո մահացավ: Նա չհասցրեց կատարել շատ նախագծեր, իսկ Հայաստանի նոր ճարտարպետը չկարողացավ գտնել Թամանյանի գծանկարները որպեսզի շարունակի: Բայց նրա որդին, ով ժառանգել էր հորից ճարտարապետի մասնագիտությունը նա շարունակեց և ավարտեց Օպեռան: Իսկ Թամանյան փողոցում տեղադրված է Հայաստանի ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանի արձանը:

Եղիշե Չարենցը Թամանյանին ասում էր նա տեսել է երևի աարևային մի քաղաք:

Мамин подарок

К Восьмому марта все ребята в нашем классе готовили подарки своим мамам, сестрам и бабушкам. И вели себя хорошо.

И мы с Ваней тоже решили хорошо себя вести и сделать маме подарок, но так, чтобы она пока ничего не знала. Ваня сказал, что это называется «сюрприз».

Этот сюрприз мы долго придумывали и даже подрались немного, но не очень больно, а когда придумали, у меня уже была небольшая шишка на лбу. Это Ваня нечаянно стукнул меня тарелкой.

Мы приготовили такие подарки: куклу на чайник — я сшила ей новую юбку, — купили коробку с конфетами и обвязали её самой красивой лентой. А две конфеты мы попробовали, чтобы узнать, вкусно или нет. Оказалось, очень вкусно. Ваня хотел ещё попробовать, но я не позволила. Потом мы положили все подарки на стол и стали ждать, когда придёт мама…

Когда мама зашла в комнату и увидела подарки, она очень обрадовалась, засмеялась, стала нас целовать и сказала, что мы необыкновенные дети.

А что особенного? Мы самые обыкновенные, но лучше нашей мамы никого нет.

ВОПРОСЫ

  • Кто рассказчик – мальчик или девочка? По каким словам вы это поняли? Это девочка не позволила.
  • К какому празднику ребята готовили подарки? К восьмому Марту
  • Что такое сюрприз? Сюрприз это такой подарок когда о нём никому не рассказываешь.
  • Какой подарок ребята собирались подарить маме? Куклу на чайник и конфеты.
  • Почему мама назвала детей необыкновенными? Потому что дети сделали маме сюрприз на 8 марте

ТВОРЧЕСКОЕ ЗАДАНИЕ

Изучите тексты поздравительных открыток для мам и бабушек. Придумайте свой текст и сделайте открытку. Разместите открытку у себя в блоге.

Любимая мама!
Поздравляю тебя с 8 марта! Желаю тебе быть здоровой и самой счастливой.
Твоя дочь,
Тамара.

Дорогая мамочка!
С Восьмым марта тебя! Пусть в твоей жизни всегда светит солнышко. Всегда улыбайся!
С любовью,
Виктор.

Бабушка, с 8 марта!
Никогда не болей и не скучай!
Целую,
Оксана.

Дорогая мама!

Поздравляю тебя с 8 марта.

Желаю, чтобы ты была всегда здоровой, красивой, счастливой.

Твоя дочка,

Сюзана.

«Սասունցի Դավիթը» պոեմի բառարան

  • Թեստ 2-ն ավարտի՛ր:
  • Կարդա՛ Հ. Թումանյանի մշակմամբ  «Սասունցի Դավիթ​​» պոեմը (1-ին, 2-րդ. 3-րդ, 4-րդ մասերը):
  • Կարդացածդ հատվածներից դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը  և բլոգումդ ստեղծի՛ր «Սասունցի Դավիթը» պոեմի բառարանը:

Իշխել — իշխանությունը վարել

ավետման — տոն

Моя семья

Моя семья не большая.

Мою маму зовут Мелине. Она учительница. Её любимый цвет фиолетовый.

Мою папу зовут Артур. Он работает в офисе. Он очень трудолюбивый человек.

У меня есть старший брат. Его зовут Давид, его 12 лет. Он школьник. Он очень любит синий цвет.

Меня зовут Сюзана. Я школьник. Мне 9 лет. Я люблю ухаживать за животным.

И последний член нашей семи ета наша собака арчи. Он очень любит людей.

Թեստ 2 Ա. Իսահակյան. Եղնիկը

«Մի անգամ իմ բարեկամ մի որսորդ մեր հանդի անտառուտ սարերից մի եղնիկ նվեր բերեց երեխաներիս համար»:
Այսպես սկսեց ընկերս աշնանային մի երեկո, երբ նստած միասին նրա պատշգամբում, հիացած նայում էինք հեքիաթական վերջալույսով վարվռուն սարերին, որոնց վրա մակաղած հոտերի նման մեղմորեն հանգչում էին ոսկեգեղմ անտառները:
«Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:
Կամաց-կամաց մեր վրա սովորեց նա. էլ չէր փա□չում, չէր վախենում մեզնից. մանավանդ շա՜տ մտերմացել էր երեխաներիս հետ. նրանց հետ միասին վազվզում էր պարտեզում, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում:
Մի բան ինձ շատ էր զարմացնում: Եղնիկը թեև այնպես ընտելացել էր մեզ, սովորել էր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին. ականջները լարած խորասույզ լսում էր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ երբեմն ուժեղանում էր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում էր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ երբ պատահում էր բարձրանում էի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չէր նկատում և եր□ հանկարծ ուշքի էր գալիս, նետի պես ծլկվում էր մոտիցս… Արդյոք գիտե՞ր նա, որ ինքը ղողանջուն անտառների ազատ երեխան է եղել, որ մայրը այնտեղ է կաթ տվել իրեն, որ այնտեղ է իր հայրը եղջյուրները խփել կաղնիներին: Արդյոք, գիտե՞ր, որ այդ խուլ շառաչը անուշ-անուշ օրորել է իրեն առաջին անգամ, և ո՞վ գիտե, գուցե, երազներ է բերել իրեն, սիրուն երազներ… Խե՜ղճ եղնիկ… Կարոտ` իր սիրած գուրգուրող անտառներից և զանգակ աղբյուրներից, իր խարտյաշ մորից և շնկշնկան հովերի հետ վազող ընկերներից` հիմա տանջվում, տառապում է մեզ մոտ, մտածում էի ես: Եվ այնպես սրտանց ցավակցում էի նրան… Չէ՞ որ նա էլ մեզ պես մտածող և զգայուն հոգի ունի:
Ես շատ էի հարգում նրան, խնդրեմ չծիծաղես վրաս, այո՛, այնքան, որ երբ նա բարձրանում էր պատշ□ամբը, հեռացնում էի երեխաներիս, և թողնում էինք նրան մենակ իր ապրումների հետ…
Երբ գրկում էի նրան, այդ նազելի էակին, և նայում էի լեռնային աղբյուրների նման վճիտ աչուկների մեջ` տեսնում էի այնտեղ մի թախծալի, երազուն կարոտ…
Մի գիշեր, մի քամի գիշեր էր, սարերից անսանձ փչում էր քամին, դուռն ու պատուհանները ծեծում ու ծեծկում: Պարզ լսվում էր, որ այնտեղ, անտառում, դարավոր կաղնիներն ու վայրի ընկուզենիները ճակատում էին հողմի դեմ` աղմկում և գոռում: Եվ քամին բերում էր անընդհատ անտառի այդ լիակուրծք խշշոցն ու մռունչը, ու թվում էր թե` հենց մեր դռան առջև է աղմկահույզ, հողմածեծ անտառը: Երեխաներս վախից կուչ էին եկել. մինչդեռ եղնիկը դողում էր մի խենթ սարսուռով: Աչքերը կայծակին էին տալիս: Անթարթ, ամբողջովին լսելիք դառած` ականջ էր դնում նա անտառի հուժկու շառաչին, որ խոսում էր նրա հետ մայրենի լեզվով:
Անտառը կանչում է նրան, ընկերների ազատ վազքն է տեսնում նա մթին թավուտների մացառուտ ժայռերն ի վեր,- մտածում էի ես:
Մի փոքր հետո ավելի սաստկացավ քամին` փոթորիկ դառնալու չափ. մեկ էլ աղմուկով բացվեցին լուսամուտի փեղկերը, և մի ուժգին շառաչ միանգամից ներս խուժեց: Եղնիկը հանկարծակի մի ոստումով ցատկեց լուսամուտի գոգը` աչքերը սուզելով շառաչուն խավարի մեջ: Ես իսկույն վրա վազեցի բռնելու նրան, սակայն նա մի ակնթար□ի մեջ թռավ լուսամուտից պարտեզը և ծածկվեց խավարների մեջ…
Դե՛հ, հիմա՛ գնա ու գտիր նրան իր հայրենի անծայր անտառներում…»:

Կարդալ ավելին

The brother Axe by Hovhannes Tumanian

ONCE A MAN went to a place(վայր) to find some work. He came to a village(գյուղ) where he saw (տեսավ)people breaking up wood(փայտ)with their hands.

“Brothers,” he said, “why do it with your hands? Don’t you have an axe(կացին)?”

‘‘What’s an axe?” asked the villagers(գյուղացիներ).

The man took his axe from his belt(գոտի), cut the wood. Seeing this, the villagers ran through the village calling:

“Hey, everybody! Come and see what Brother Axe has done!”

The villagers gathered(հավաքվեցին) about the owner of the axe, asked him, gave him valuable gifts(արժեքավոր նվերներ) to take the axe from him.

The first day the king took the axe. As he wanted to cut with an axe, it fell on his foot and cut it. He started to cry with pain.

“Come here, everybody! Brother Axe has bitten(կծել) my foot.”

The villagers began to beat(ծեծել) the axe. Then they began to put it in the fire. The flames(բոցերը) rose high. When the fire had died down(հանգչել), they saw that the axe had turned red.

“Oh!” they cried, “Brother Axe is angry(բարկացել է). Look how red he has turned! What shall we do?

They finally decided(որոշեցին) to throw the axe into prison(բերդ). So they threw it into king’s barn(ամբար). The barn was full of hay(խոտ). As soon as the red-hot axe touched the hay a great fire started.

Terrified(Վախեցած), the villagers ran after its owner, they said, “Come, please, and bring Brother Axe to his senses(Կացին ախպորը խելքի բեր)!”

«Երկու սև ամպ»

  • Հ. Թումանյանի «Երկու սև ամպ» բանաստեղծությունն անգի՛ր սովորիր:
  • Ի՞նչն է գերակշռում բանաստեղծության մեջ՝ գո՞ւյնը, թե՞ շարժումը: Պատասխանդ պատճառաբանի՛ր: Շարժը , քանի որ բանաստեղծը պատկերավոր նկարագրում է , թե ինչպես է քամին հալածում, քշում երկու սև ամպերի:
  • Նկարի՛ր բանաստեղծությունը, ապա ձայնագրիր:
  • Ո՞րն է բանաստեղծության գլխավոր իմաստն արտահայտող տողը: Դո՛ւրս գրիր և պատճառաբանիր, թե ինչու ես այդպես մտածում:

Ու անդադար գընում էին՝

Քըշված հողմի կատաղությամբ,
Իրար կըպած ու միասին,
Երկու սև ամպ, երկու սև ամպ..

Այս քառատողը գլխավորն է, քանի որ այստեղ է բանաստեղծության գլխավոր իմաստը. քամին այդպես էլ չկարողացավ բաժանել ամպերին:

  • Ի՛նքդ վերնագրիր բանաստեղծությունը: Ես բանաստեղծությունը կանվանեի <<Ընկերները և չար քամին>>
  • Արձակ, գրավոր պատմի՛ր բանաստեղծությունը:

Երկու սև ամպ խաղում էին երկնքում: Բայց քամն նրանց ուզում էր առանձնացնել իրարից բայց, նրա ուժը չեր հերիքում: Մի օր նա ուժ հավագեց և փչեց նրանց նրանք հեռացան, բայց, դա արեցին: